Praznik Svetog Save proslavlja se kao jedan od najvećih praznika Srpske pravoslavne crkve (SPC) i kao tradicionalna slava u školama i obrazovnim ustanovama širom Srbije.

SPC na ovaj praznik slavi uspomenu na smrt svetitelja i osnivača autokefalne srpske crkve i prvog verskog poglavara samostalne srpske države.

U hramu Svetog Save na Vračaru služena je u subotu, sveta liturgija povodom slave utemeljivača srpske crkve, države i školstva po kome je hram i dobio ime.

Liturgiju su u hramu punom vernika služili dekan Bogoslovskog fakulteta u Beogradu, rektor Bogoslovije "Sveti Sava", kao i svetšenici svetosavskog hrama i Saborne crkve u Beogradu.

Najuspešnijim veroučiteljima i učenicima veronauke iz škola u Srbije na kraju liturgije uručene su prigodne nagrade, a najmladjoj deci koja su došla u hram poklanjani su paketići.

Liturgiju nije služio patrijarh srpski Pavle kako je ranije bilo najavljeno.

Liturgiji su prisustvovali ministar vera Milan Radulović, ministar prosvete i sporta Slobodan Vuksanović, beogradski nadbiskup Stanislav Hočevar i mnogi drugi crkveni velikodostojnici, ktitori i dobrotvori svetosavskog Hrama, članovi Društva za podizanje svetosavskog hrama i druge ugledne ličnosti.

Akademija povodom praznika Svetog Save, biće održana u večernjim časovima u Centru "Sava", u prisustvu visokih predstavnika crkve i države.

Prema istorijskim crkvenim zapisima, Sava Nemanjić je preminuo u bugarskoj prestonici Trnovu, na povratku iz Svete zemlje, 25. januara, ali je glas o smrti stigao u Srbiju dva dana docnije, pa je SPC - 27. januar ozvaničila kao zavetni praznik za sve pravoslavne vernike.

Osnovao Hilandar, prvu bolnicu, napisao prvi kodeks srpske crkve

Sin velikog župana Stefana Nemanje (1114-1200), Rastko Nemanjić (1174-1235), u monaštvu Sava, slavi se i pominje u čitavom pravoslavnom svetu, a u Srbiji kao duhovni osnivač i predvodnik srednjevekovne države i crkve.

Sava Nemanjić slavi se u svim obrazovnim i naučnim delatnostima Srbije u kojima se nezaobilazno pominje kao utemeljivač crkvenoslovenskog jezika, na kome su pisana prva zakonopravila - Karejski, Hilandarski i Studenički tipici i danas osnovna pravila za monašku državu na Svetoj Gori.

Poznata "Krmčija Svetog Save" je prvi kodeks srpske crkve i jedan od najznačajnijih pravnih spisa tog vremena, kojim je u harmoničnu celinu objedinjena državna i crkvena vlast srednjevekovne Srbije.

Sava Nemanjić se smatra i osnivačem srpske medicine. On je u manastiru Hilandar osnovao prvu srpsku bolnicu, po ugledu na carigradske. Prevodio je i sakupljao srednjevekovne medicinske spise, od kojih je nastao njegov "Hilandarski medicinski kodeks".

U mananstiru Hilandar, koji je osnovao 1199. godine, pretvorivši ga u duhovnu školu, Sava je vodio državničke poslove sa ocem, monahom Simeonom, preuzimajući često i svetovne poslove svog brata Stefana Nemanjića.

Arhimandrit Sava Nemanjić je 1219. godine u Nikeji, na praznik Uspenija Presvete Bogorodice, hirotonisan za prvog srpskog arhiepiskopa, pošto je prethodno uspeo da nametne mišljenje da je samostalnost srpske crkve u interesu pravoslavnog misionarstva.

Njegovom zaslugom objedinjene su srpske eparhije koje su u 12. veku pripadale Ohridskoj arhiepiskopiji. Pored episkopija u Rasu, Lipljanima i Prizrenu, osnovao je još osam novih episkopija, čiji su centri bili u srpskim manastirima, dok je manastir Žiča postao centar nove Srpske arhiepiskopije.

Mošti svetog Save su, kao velika svetinja, čuvane u manastiru Mileševa, odakle su 1594. godine prenete u Beograd i spaljene na Vračaru, po naredjenju turskog Sinan-paše.

Ostale vestiArhiva